#13 - Waarom 2022 een fantastisch jaar wordt
Zonneauto’s uit Helmond, duurzame kunststof uit Delfzijl en de boodschappen van de toekomst uit Rotterdam
"Sla nooit twee keer achter elkaar over."
― James Clear
Beste lezer,
Allereerst wens ik je een gelukkig nieuwjaar. Laat 2022 een jaar zijn van vooruitgang, maar ook van tevredenheid, van laat je geld maar rollen, maar ook van zuinigheid.
Deze week bespreek ik waarom 2022 (wél) een mooi jaar wordt, het Boek van de week helpt jou persoonlijk er alles uit te halen en zoals altijd sluiten we af met een aantal (niet geheel) Random Picks.
Nu eerst een plaatje van een auto, waarover later meer…
Verhaal van de week
Overheid dit, bedrijven dat. Het is makkelijk schieten op abstracties, maar raak bijna onmogelijk. In de vooruitblikken voor 2022 gaat het over mannen als Xi, Biden, Musk en Zuckerberg. Over de afwikkeling van affaires, het (niet) halen van klimaatdoelen en de hoogte van de inflatie. Als je niet oppast wordt het al gauw een overweldigende stroom negativisme. Maar kijk eens om je heen en je ziet dat de meeste mensen zo slecht nog niet zijn. Dat ze er iets van proberen te maken, voor zichzelf, maar ook voor anderen. En ik heb goed nieuws: daar gaan ze in 2022 gewoon mee door, standvastig en vastbesloten. Dus laten we kijken naar het goede, naar die mensen die bouwen aan iets nieuws, naar die ondernemingen die zich bevinden in de lente van hun bestaan. Én naar een nieuwsbrief die zich in 2022 verder ontpopt tot een baken van inzicht, vermaak en openheid. 😉
En dat allemaal vanuit doe-maar-normaal-dan-doe-je-al-gek-genoeg Nederland…
In 2022 gaat Lightyear rijden
Het begon met een paar studenten van de Universiteit Eindhoven en nu is het een bedrijf dat de wereld wil veranderen. Samen uitvinden, ontwerpen en organiseren wordt in 2022 echt tastbaar wanneer de eerste 964 Nederlandse zonneauto’s voor consumenten van de band rollen. Met Máxima achter het stuur van een van de showmodellen en een verdubbeling van het aantal werknemers (nu 360) was 2021 al een mooi jaar, maar in 2022 is het tijd voor de echte doorbraak.
Voor ongeveer €150.000 rijdt u al in een Lightyear One (zie foto), de meest aerodynamische 5-zitter ter wereld inclusief zonnepanelendak. De extreme focus op efficiëntie zorgt ervoor dat de One een bereik heeft van 725 kilometer, meer dan welke Tesla ook. Voor de luttele €150.000 ontvang je niet alleen een auto, maar word je ook onderdeel van de inner circle van Lightyear, een exclusive group of entrepreneurs, car enthusiasts, and environmentally conscious frontrunners. Sterk staaltje marketing dat perfect past binnen het grote plaatje: Lightyear is een merk met internationale allure.
Ook qua financiering kiest Lightyear een interessant pad. Eerder was daar steun vanuit de EU, inmiddels doen geijkte investeringspartijen mee, maar ook particulieren blijven welkom: vanaf €250.000 doe je al mee. Vrij uniek voor een bedrijf dat al meer dan $110 miljoen dollar ophaalde.
Lightyear is een bedrijf van de wereld - 35 (!) nationaliteiten - gevestigd in Nederland dat aantoont dat we voor grote innovaties niet hoeven te vertrouwen op Sillicon Valley of Chinese meerjarenplannen. Ook hier gebeurt het.
In 2022 gaat Avantium bouwen
Innovatie is ook niet alleen iets voor technische studenten of quinoasalade-in-de-kantine startups. Ook mannen van middelbare leeftijd met namen als Gert-Jan Gruter (CTO) en Tom van Aken (CEO) moeten we niet uitvlakken. Vanuit een functioneel kantoorgebouw in het Westelijk Havengebied in Amsterdam zetten zij namelijk de lijnen uit bij een van de meest vooruitstrevende chemiebedrijven ter wereld. Al twintig jaar zoekt Avantium naar duurzame en hernieuwbare oplossingen en volgend jaar volgt de eerste écht tastbare milestone richting commerciële toepassing. 2022 wordt het jaar waarin - letterlijk - de fundering wordt gelegd voor de flagship duurzame kunststoffabriek in Delfszijl. De eerste in zijn soort.
De financiering voor de fabriek is een heus huzarenstukje. De Nederlandse grootbanken pakten alle drie hun rol en ook groenbank ASN deed een duit in het zakje. Investeringsfonds Invest-NL dat met een grote zak belastinggeld continue op zoek is naar rendabele, maar vooral duurzame investeringen was met € 30 miljoen de vijfde en grootste financier.
Waar aandeelhouders nog weleens een slecht imago hebben als het gaat om het steunen van duurzame ontwikkeling geldt dit stereotype zeker niet voor de Avantium aandeelhouders: het nieuws dat definitief met de bouw van de fabriek kan worden begonnen werd beloond met een koersstijging van meer dan 50% in twee dagen.
In 2022 gaat Pieter Pot vliegen
Jouri Schoemaker is een ondernemende vent. Zo organiseerde hij het eerste NK Risk (het bordspel) en bouwde hij een tijdje koperen fietsen. Na een paar jaar in een nieuw soort communicatie-armbandjes te hebben gezeten was het in 2019 tijd voor een bedrijf dat een deuk kan slaan in een miljardenindustrie. Bij Pieter Pot doe je namelijk online én verpakkingsvrij boodschappen. Verpakkingsvrij klinkt onhandig, maar dat is het niet. Bij PP werken ze namelijk met herbruikbare glazen verpakkingen waar statiegeld op zit. Bij de volgende bestelling worden de oude flessen en potten opgehaald, omspoelen en klaar voor de volgende klant. Spectaculair circulair naar eigen zeggen. PP heeft al 80.000 klanten in Nederland en België en 30.000 man staat op de wachtlijst.
Waar de flitsbezorgers het moeten hebben van de belofte binnen een kwartiertje te bezorgen komt Pieter Pot dus weg met wachtlijsten. Dat zegt veel over de vraag naar dergelijke duurzame alternatieven. Pieter Pot laat ook mooi zien hoe de ene innovatie op de andere voortbouwt. Het concept werkt namelijk alleen bij thuisbezorging van boodschappen en pionier op dit gebied Picnic bestaat pas sinds 2015. Pieter Pot is natuurlijk nog lang niet klaar met innoveren: misschien worden de boodschappen over tien jaar wel met Lightyear bussen bezorgd en is het glas verruild voor duurzaam kunststof van Avantium.
Investeerders zien het verhaal van PP in ieder geval wel zitten, op 7 december kwam naar buiten dat er 9 miljoen is opgehaald om snel op te kunnen schalen. Er zijn zelfs al plannen om het buitenland te veroveren en de ambitie om in 2022 7.5 miljoen verpakkingen te besparen is niet zuinig. Daarmee wordt 2022 het jaar dat Pieter Pot definitief uit zijn schulp kruipt en zijn vleugels uitslaat.
In 2022 gaat Lehman Sisters groeien
Nu de fundering staat is het tijd om het huis te gaan bouwen. 2022 wordt het jaar waarin ik Lehman Sisters naar een hoger plan ga tillen en om het spannend te houden ga ik mezelf wat meer flexibiliteit gunnen. Dat betekent onder andere dat ik wisselende rubrieken introduceer, vaker met gastbijdrages ga werken, de boeken in breder perspectief wil plaatsen en interviews aan het Lehman Sisters arsenaal toevoeg.
Ook wordt de nieuwsbrief de ene week wat diepgravender, literairder en unieker en de andere week vrolijker, flitsender en luchtiger. Het gaat om accenten en ik ga experimenteren op dit spectrum: misschien dat als je niet oplet, je het niet eens opmerkt. Hoe dan ook blijf ik mijn best doen om - in de woorden van wijlen Virgil Abloh - de toerist en de purist aan te spreken. De hedge van je leven voor de professional, het avontuurlijke inkijkje voor de amateur.
Het zou geweldig zijn om jullie - de leden - nog meer bij de nieuwsbrief te betrekken. Misschien geef ik in 2022 bij wijze van experiment LS-tokens uit of creëren we ooit een heuse Lehman Sisters DAO. Lezingen onder de vlag van Lehman Sisters of “LS Het Feest”, wie weet wat de toekomst brengt.
Een ding verandert in ieder geval niet: iedere zondag vind je een kakelverse editie in je mailbox. Daar kun je van op aan. Wil je meedenken of samenwerken? Mailen kan altijd via lehmansisters@substack.com.
Duurzaam plastic flesje voor duurzaam plastic flesje, nieuwsbrief voor nieuwsbrief. Ook in 2022 werken we hard verder aan een mooiere wereld.
Boek van de week
Elementaire gewoontes - James Clear
Of het nu miljoenen bespaarde verpakkingen of duizenden fijne kilometers zijn, de successen vinden hun oorsprong in weken, maanden, jaren werken aan verbetering. Ogenschijnlijke grote doorbraken zijn vaak als smeltende ijsblokjes: voer de temperatuur in een ruimte op van -30 tot -1 en je ziet geen resultaat, pas boven nul begint het blokje ‘ineens’ te smelten. Het is - zeker zonder direct resultaat - niet altijd makkelijk het werk te blijven verzetten en dan kunnen gewoontes helpen. Hoe dieper de gewoonte raakt ingesleten, hoe minder mentale kracht het kost om door te gaan. Bijkomend voordeel: doordat je niet steeds besluiten hoeft te nemen over eenvoudige taken, houd je meer tijd over voor vrijheid.
Maar hoe doe je dat, gewoontes kweken (en afleren)?
Iets wel of niet doen bestaat uit vier stappen.
Er moet een aanwijzing zijn, een trigger die je aan de optie herinnert.
Er moet enig verlangen zijn om het te doen.
De actie moet uitvoerbaar zijn c.q. zo makkelijk mogelijk.
De beloning voor het werk moet groot genoeg zijn.
Aan alle vier de stappen kan je sleutelen om te zorgen dat je gewoontes ontwikkelt.
Wet 1: Maak het zichtbaar
Veel van wat we doen, doen we onbewust. Het kan dus goed werken om bestaande gewoontes rustig in kaart te brengen: wat wil je precies veranderen? Zodra je het concreet hebt gemaakt is het zaak de gewoontes zichtbaar te maken: in je agenda, in je routine en in je fysieke omgeving:
Agenda: "In de komende drie maanden ga ik minstens veertig minuten sporten op dinsdag om 08:00 in het park."
Vaste routine: "Nadat ik mijn laptop dichtdoe om te gaan lunchen, doe ik altijd eerst twintig push-ups naast mijn bureau."
Fysieke omgeving: “Ik zorg dat er altijd overal flesjes water zijn: op mijn bureau, in de koelkast en in mijn tas.”
De triggers voor slechte gewoontes probeer je juist tot een minimum te beperken. Mensen die heel gedisciplineerd lijken zijn vaak simpelweg beter in het structureren van hun leven op een manier waardoor geen enorme wilskracht of zelfbeheersing nodig is. Als je geen koekjes in huis hebt kun je ze ook niet opeten.
Wet 2: Maak het aantrekkelijk
Leer jezelf naar de gewoonte te verlangen. Dit kan bijvoorbeeld door een goede gewoonte te koppelen aan een prettige gewoonte: altijd een bepaalde podcast luisteren tijdens het sporten. Je kunt ook het sporten zelf aantrekkelijker maken in je hoofd: zie het als een voorrecht tijd te hebben om aan je gezondheid te werken i.p.v. te klagen over een zware training.
Wet 3: Maak het makkelijk
Als je een gewoonte wilt leren beheersen, is het van belang om te beginnen met oefenen en vooral geen perfectie te eisen. Anders ligt het gevaar op de loer dat je afhaakt voordat je begint. Maak het jezelf zo makkelijk mogelijk, dus als je meer wilt lezen, zorg je voor stilte, goed licht en leuke boeken. Maak het nog makkelijker en pas de tweeminutenregel toe: een nieuwe gewoonte mag niet meer dan twee minuten kosten om uit te voeren. Bijvoorbeeld: voor het slapengaan één bladzijde lezen. Als je eenmaal met iets goeds begint, is het makkelijker ermee door te gaan. Probeer het maar. Wanneer je eenmaal lekker bezig bent moet je zorgen dat je op tijd stopt, wanneer het nog leuk is. Zo heb je de volgende keer weer zin hebt om de gewoonte uit te voeren.
Wet 4: Maak het bevredigend
Om de lange termijn vol te houden kun je je op de korte termijn belonen met zaken die bij de lange termijn passen. Werk je aan een gezondere levensstijl? Beloon jezelf niet met een Big Mac of McFlurry maar met een nieuw shirt van je favoriete sportclub of een lekkere massage. Probeer daarnaast vooruitgang zichtbaar te maken, want vooruitgang voelt goed. Doe dat bijvoorbeeld met de paperclipstrategie: na ieder telefoontje/bladzijde/10 push-ups verplaats je een paperclip van het ene naar het andere bakje. Je stopt pas als het ene bakje leeg is en het andere bakje vol. Een andere manier is het zichtbaar maken van ketens: als je iedere dag een kruisje zet voor een bepaalde actie zal je motivatie groeien om geen steken te laten vallen.
"Dit is wat winnaars van verliezers onderscheidt. Iedereen kan een slechte dag hebben. Maar als succesvolle mensen mislukken, herstellen ze zich weer snel."
Bonus
Blijf je gewoontes bevragen en ontwikkelen. Zorg dat je jezelf continue precies voldoende uitdaagt: teveel uitdaging verlamt je of brandt je op, te weinig uitdaging maakt dat je je gaat vervelen.
Random Picks
Met nieuws over het Verdrag van Versailles had de Chicago Tribune in 1919 een internationale scoop van mythische proporties. Nu, honderd jaar later, is de roemruchte krant van weleer in handen gevallen van een geheimzinnig hedge fund. En dat is geen goed nieuws, want voor Alden Global Capital is de Tribune geen journalistiek instituut, maar een keiharde business case. Het uitwringspelletje beheerst Alden als de beste: vastgoedbezittingen worden verkocht, abonneegelden worden verhoogd en het aantal journalisten wordt tot een minimum beperkt. Cash vloeit naar Alden en de kwaliteit van de krant daalt zienderogen. Wie betaalt, bepaalt. Lees verder: The Atlantic
In het jaaroverzicht van mede-substacker Gijsbregt fileert kwam ik een artikel tegen over de super-de-luxe supermarkt Erewhon. Hier kost een fles water zonder pardon $12.49 en kun je je boodschappen onder de luifel op het terras oppeuzelen. Inmiddels zijn er zeven vestigingen en CEO Tony Antoci hecht aan de uniqueness van het concept. De zaak aan Amazon verkopen zou hij nooit doen. Not in a million years. Lees verder: LA Times
2021 was het doorbraakjaar voor de Indiase startup-scene. Een kleine 40 miljard dollar aan investeringen werd opgehaald en ouders schamen zich niet langer wanneer ze vrienden of bekenden vertellen dat hun kind voor een startup werkt of er zelf een is gestart. Lees verder: TechCrunch
Hoewel werken op een filmset natuurlijk hartstikke leuk klinkt, zijn de arbeidsomstandigheden vaak abominabel. Pas toen men door lockdowns en thuiswerkrichtlijnen meer rust en regelmaat kreeg begonnen ze in Hollywood de absurditeit te zien van de lange werkdagen en het gebrek aan pauzes. Steeds meer werknemers verdiepen zich inmiddels in hun rechten en verenigen zich om die af te dwingen. “We Have Awoken a Sleeping Giant” aldus vakbondsman Carl Mulert. Lees verder: The Hollywood Reporter
Tot volgende week!